Kierunek studiów: Jednolite studia magisterskie — teologia kapłańska
Forma zaliczenia: egzamin + zaliczenie bez oceny
45h kontaktowych (15h wykład i 30h ćwiczenia), 80-105h pracy własnej studenta, 4 ECTS
Kurs logiki jako nauki poprawnego myślenia wyrażonego w określonym języku, niezbędnego w praktyce życiowej, a przede wszystkim jako narzędzia nauki, jest istotnym elementem przygotowania przyszłego prezbitera jako sprawnego nauczyciela i mądrego wychowawcy, który powinien posiadać umiejętność jasnego, precyzyjnego myślenia, rzeczowego, jednoznacznego, ścisłego mówienia i poprawnego uzasadniania, wolnego od błędów logicznych, a także rozpoznawania, wykazywania, charakteryzowania i nazywania tych błędów w wypowiedziach innych. W szczególności dostarcza narzędzi używanych do konstruowania pojęć i sposobów uzasadniania twierdzeń naukowych, ukazuje znaczenie uporządkowanego, systematycznego i precyzyjnego myślenia o problemach i sposobach ich rozwiązywania. Pokazawszy naturę logiki i jej dynamikę rozwojową, należy przekazać wiedzę i sprawności w zakresie logiki właściwej (rozumianej wąsko), czyli logiki formalnej, jako teorii wnioskowania dedukcyjnego, a następnie istotnej w kształtowaniu szeroko pojętej kultury logicznej (logiki w znaczeniu szerszym), której fundamentalnym elementem jest semiotyka i retoryka oraz osobno potraktowana metodologia nauk.
Zagadnienia szczegółowe:
- pojęcie logiki i jej działy; historia logiki: logika tradycyjna a współczesna; jedność a pluralizm logiki; uniwersalna a lokalna obowiązywalność praw logiki;
- logika a inne nauki: metafizyka/ontologia, matematyka, nauki o poznaniu (psychologia, epistemologia, kognitywistyka); logika a teoria przekonań i tzw. krytyczne myślenie; logika a informatyka i inżynieria wiedzy;
- logika formalna:
- ogólny i kwantyfikator szczegółowy; znak równości; zdania, nazwy, predykaty i operatory; schematy formalne i schematy logiczne; tautologie i sprzeczne zbiory wyrażeń; formalne badanie poprawności wnioskowania; możliwość zastosowania logiki w filozofii i naukach szczegółowych;
- elementy metalogiki: aksjomatyzacja i teoria aksjomatyczna; teoria sprzeczna, bezbłędna, trafna, pełna, rozstrzygalna; badanie teorii i ocena ich poznawczej wartości, logiczne relacje między teoriami; pojęcie, budowa i typy dowodu;
- elementy logiki ogólnej jako podstawa kultury logicznej:
- semiotyka logiczna (logiczna teoria języka): pojęcie języka i typy języków; zasady słownego formułowania myśli, potrzeba jasności i precyzji, błędy w słownym przekazywaniu myśli; konstruowanie pojęć naukowych, typy definicji, warunki poprawności definicji, błędy w definiowaniu, dystynkcja, podział logiczny, klasyfikacja, systematyka, typologia; budowa i warunki poprawności pytania w rozwiązywaniu problemów; myślenie kierowane zadaniami, rozwiązywanie zadań; wypowiedzi opisowe, ocenne, normatywne, performatywne i ich funkcje;
- elementy retoryki logicznej: uzasadnianie a argumentacja, perswazja i manipulacja; typy argumentacji; zasady perswazji językowej; chwyty erystyczne; zasady prowadzenia debaty (dyskusji).