ks. dr hab. Mirosław Twardowski, prof. UR

Prezbiter diecezji rzeszowskiej; rok święceń 1995, magisterium z teologii 1995, doktorat z filozofii 2004, habilitacja z filozofii 2020; od 2004 roku prowadzi zajęcia z filozofii w WSD Rzeszów; od 2009 zatrudniony w Uniwersytecie Rzeszowskim w Kolegium Nauk Przyrodniczych; zainteresowania: filozofia przyrody, etyka środowiskowa, bioetyka, relacja nauka-religia

Stowarzyszenia:

Polskie Towarzystwo Filozoficzne, Oddział w Rzeszowie

Publikacje:

1. M. Twardowski, Układy biotyczne w interpretacji fizyków, Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2017.
2. M. Twardowski, Czy zasadne jest stosowanie „antropologicznej” koncepcji rasy?, „Tarnowskie Studia Teologiczne” 1(33) (2014), s. 25–37.
3. M. Twardowski, Determinizm biologiczny w centrum debaty fizyków lat trzydziestych i czterdziestych dwudziestego wieku, „Studia Sandomierskie” 22 (2015), s. 275–281.
4. M. Twardowski, Nielsa Bohra koncepcja życia, „Roczniki Filozoficzne” 1 (2006), s. 161–178.
5. M. Twardowski, „Biosystemizm” M. Mahnera i M. Bungego, „Roczniki Filozoficzne” 1 (2009), s. 277–298.
6. M. Twardowski, Fenomen życia w oczach chemika Addy’ego Prossa, „Chemik” 12 (2013), s. 1162–1168.
7. M. Twardowski, The Phenomenon of Life in the Eyes of a Chemist: Addy Pross, „Chemik” 12 (2013), s. 1168–1172.
8. M. Twardowski, Czy możliwe jest sztuczne życie?, „Studia Sandomierskie” 20 (2013), s. 191–208.
9. M. Twardowski, Neowitalistyczna koncepcja życia Piotra Lenartowicza, „Studia z Historii Filozofii” 2(6) (2015), s. 83–100.
10. M. Twardowski, Czym jest życie? – od mniemań do wiedzy, „Meritum” 5 (2015), s. 26–38, http://www.researchgate.net/publication/281455091.
11. M. Twardowski, „Systemizm” Mario Bungego – współczesna postać materializmu, „Resovia Sacra” 21 (2015), s. 315–332.
12. M. Twardowski, Ateistyczny fundamentalizm Richarda Dawkinsa i jego krytyka, „Humaniora. Czasopismo Internetowe” 2(6) (2014), s. 51–60, http://humaniora.amu.edu.pl/sites/default/files/humaniora/Humaniora%20nr%206/Hum_2_2014_Twardowski.pdf.
13. M. Twardowski, Edwarda O. Wilsona poglądy na relację nauka-religia, „Studia Sandomierskie” 23 (2016), s. 221–229.
14. M. Twardowski, Krytyczna ocena filozoficznych podstaw marksistowskiej wizji człowieka w nauczaniu Jana Pawła II, „Resovia Sacra” 16 (2009), s. 299–319.
15. M. Twardowski, Relacja człowiek-przyroda w ujęciu Jamesa P. Sterby. Rekonstrukcja i krytyka, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Filozofia” 12 (2015), s. 125–134.
16. M. Twardowski, Benedykta XVI wizja relacji ewolucja-stworzenie – regres czy kontynuacja?, „Resovia Sacra” 18–20 (2013), s. 285–298.
17. M. Twardowski, Wiara w stworzenie a teoria ewolucji: konflikt czy symbioza? (Debata „Schülerkreis” Josepha Ratzingera nad relacją stworzenie-ewolucja), „Tarnowskie Studia Teologiczne” 1 (32) (2013), s. 33–46.
18. M. Twardowski, Kardynała Christopha Schönborna wizja relacji ewolucja – stworzenie, „Studia Gdańskie” 33 (2013), s. 33–49.
19. M. Twardowski, Chrześcijańska perspektywa rozwiązywania kwestii społeczno-ekonomicznych w świetle nauczania Jana Pawła II i założeń personalizmu G.M. Gronbachera, „Annales. Etyka w życiu gospodarczym” 2(18) (2015), s. 55–66.
20. M. Twardowski, Arystotelesowskie „korzenie” współczesnej bioetyki islamu na przykładzie kontrowersji wokół statusu ontycznego poczętego człowieka, „Resovia Sacra” 23 (2016), s. 357–372.
21. M. Twardowski, Jana Pawła II koncepcja „ekologii ludzkiej” kluczem do rozwiązania kryzysu ekologicznego, „Studia Gdańskie” 30 (2012), s. 235–248.
22. M. Twardowski, „Quinta via” św. Tomasza z Akwinu we współczesnej dyskusji filozoficzno-przyrodniczej, „Studia Sandomierskie” 24 (2017), s. 261-274.
23. B. Drygaś, M. Twardowski, Znaczenie biomasy energetycznej w zrównoważonym rozwoju, „Acta Carpathica” 16 (2014), s. 175–179.
24. M. Twardowski, Fenomen życia w ujęciu Jeremiego Wasiutyńskiego, „Resovia Sacra” 28 (2021), s. 643-655.
25. M. Twardowski, „Otwarty panenteizm” Philipa Claytona: rekonstrukcja i krytyka, „Kwartalnik naukowy Fides et Ratio” 2 (50) (2022), s. 1-17.
26. M. Twardowski, Philip Clayton’s „Open Panentheism”: Reconstruction and Criticism, “Quarterly Journal Fides et Ratio Issue” 2 (50) (2022), p. 17-30.
27. M. Twardowski, Schrödinger w oczach naukowca i humanisty. Rec.: H.U. Gumbrecht, R.P. Harrison, M.R. Hendrickson, R.B. Laughlin, What is life? The Intellectual Pertinence of Erwin Schrödinger, Stanford University Press, Stanford 2011, „Zagadnienia Filozoficzne w Nauce” 54 (2014), s. 313–325.
28. M. Twardowski, Rec.: S. Zięba, Życie. Koncepcja emergentystyczna, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2013, „Kosmos. Problemy Nauk Biologicznych” 2(307) (2015), s. 377–388.
29. M. Twardowski, Krótka (pre)historia kilku pojęć biologicznych. Rec.: S. Lettow (ed.), Reproduction, Race, and Gender in Philosophy and the Early Life Sciences, Suny Press, New York 2014, „Aura” 12 (2015), s. 32.
30. M. Twardowski, Teoria ewolucja w pytaniach i odpowiedziach. Rec: F.J. Ayala, The Big Questions. Evolution, Quercus Publishing, London 2012, „Aura” 3 (2015), s. 39.
31. M. Twardowski, Mordercze rośliny. Rec.: A. Stewart, Zbrodnie roślin, tłum. D. Wójtowicz, Wyd. W.A.B., Warszawa 2011, „Aura” 2 (2014), s. 29–30.
32. M. Twardowski, Mordercze owady, Rec.: A. Stewart, Zbrodnie robali, tłum. D. Wójtowicz, Wyd. W.A.B., Warszawa 2012, „Aura” 4 (2014), s. 31–32.
33. M. Twardowski, Czy matka natura jest dobrą, czy złą matką? Rec.: P. Ward, Hipoteza Medei. Czy życie na Ziemi zmierza do samounicestwienia?, tłum. M. Betley, Wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa 2011, „Aura” 5 (2012), s. 26–27.
34. M. Twardowski, Poszukiwanie gatunków. Rec.: R. Conniff, Poszukiwacze gatunków, tłum. Z. Łomnicka, Wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa 2011, „Aura” 1 (2012), s. 30.
35. M. Twardowski, Epidemie wczoraj, dziś i jutro. Rec.: D.P. Clark, Zarazki, geny a cywilizacja, tłum. A. Olesiejuk, Wyd. Sonia Draga, Katowice 2011, „Aura” 10 (2012), s. 27–28.
36. M. Twardowski, Rec.: K. McKay, J. Bonnin, T. Wallace, Ekologiczna praca, tłum. H. Turczyn-Zalewska, Wyd. G+J RBA, Warszawa 2011, „Aura” 7 (2012), s. 33.
37. M. Twardowski, Geniusze zwyczajni czy nadzwyczajni? Rec.: G. Segrè, Ordinary Geniuses. Max Delbrück, George Gamow, and the Origins of Genomics and Big Bang Cosmology, Viking Penguin, London 2011, „Logos i Ethos” 2(33) (2012), s. 253–262.
38. M. Twardowski, Niezwykłe owoce twórczej współpracy genetyka z fizykami. Rec.: Ph.R. Sloan, B. Fogel (eds), Creating a Physical Biology. The Three-Man Paper and Early Molecular Biology, The University of Chicago Press, Chicago/London 2011, „Logos i Ethos” 1(34) (2013), s. 193–205.
39. M. Twardowski, Czy biologia jest chemią? Rec.: A. Pross, What is life? How Chemistry Becomes Biology, Oxford University Press, Oxford 2012, „Zagadnienia Filozoficzne w Nauce” 52 (2013), s. 203–221.
40. M. Twardowski, Bezcenne drzewa. Rec.: A. Rodak-Śniecińska (red.), Na początku było drzewo, Wyd. Baobab, Warszawa 2011, „Aura” 6 (2013), s. 39.
41. M. Twardowski, Filozofia biologii z mikrobami w tle. Rec.: J. Dupré, Processes of Life. Essays in the Philosophy of Biology, Oxford University Press, Oxford 2014, „Tekstoteka Filozoficzna” 4 (2015), s. 86–90, http://tekstotekafilozoficzna.pl/wp-content/tf-numery/04-2015/Tekstoteka-Filozoficzna-nr-04-2015.pdf (dostęp: 25.06.2016).
42. M. Twardowski, Rec. (inna wersja recenzji): J. Dupré, Processes of Life. Essays in the Philosophy of Biology, Oxford University Press, Oxford 2014, „Studia Sandomierskie” 22 (2015), s. 381–387.
43. M. Twardowski, O roli filozofii biologii w edukacji biologicznej. Rec.: K. Kampourakis (ed.), The Philosophy of Biology. A Companion for Educators, Springer, Dordrecht 2013, „Zagadnienia Filozoficzne w Nauce” 60 (2016), s. 145–164.
44. M. Twardowski, O kooperacji wieloaspektowo i interdyscyplinarnie. Rec.: S. Coakley, M.A. Nowak (eds), Evolution, Games, and God: The Principle of Cooperation, Harvard University Press Cambridge, Massachusetts 2013, „Tekstoteka Filozoficzna” 5 (2016), s. 72–77, http://tekstotekafilozoficzna.pl/wp-content/tf-numery/05-2016/Tekstoteka-Filozoficzna-nr-05-2016.pdf (dostęp: 25.06.2016).
45. M. Twardowski, Etyka tradycyjna w wersji „uwspółcześnionej”. Rec.: J.P. Sterba, Introducing Ethics: for here and now, Pearson, Boston 2013, „Tarnowskie Studia Teologiczne” 2(34) (2015), s. 173–179.
46. M. Twardowski, Rec.: F. Euvé, Darwin i chrześcijaństwo, tłum. K. Chodacki, Wyd. WAM, Kraków 2010, „Studia Gdańskie” 29 (2011), s. 471–474.
47. M. Twardowski, Rec.: P. Bloch, Urojony Bóg Richarda Dawkinsa, Flavius, Warszawa 2011, „Studia Gdańskie” 30 (2012), s. 313–317.
48. M. Twardowski, Wielki Projekt bez Projektanta? Rec.: S. Hawking, L. Mlodinow, Wielki Projekt, tłum. A. Kuryłowicz, Wyd. Albatros, Warszawa 2011, „Studia Gdańskie” 32 (2013), s. 293–296.
49. M. Twardowski, Rec. (w języku angielskim): Peter Godfrey–Smith, Philosophy of biology, Princeton University Press, Princeton and Oxford 2014, „Studia Sandomierskie” 24 (2017), s. 375–379.
50. M. Twardowski, Rec. (w języku niemieckim): S. Zięba, Życie. System biologiczny, Wyd. Naukowe PWN/Wyższa Szkoła Społeczno-Ekonomiczna w Gdańsku, Warszawa/Gdańsk 2018, „KERYKS” 14–16 (2015–2018), s. 357–362.
51. M. Twardowski, „Religia Natury” o relacji człowiek-przyroda. Rec.: D.A. Crosby, The Thou of Nature: Religious Naturalism and Reverence for Sentient Life, State University of New York Press, Albany 2013, „Racjonalia” 7 (2017), s. 137–145.
52. M. Twardowski, Fin Aaserud, Nauka przekierowana: Niels Bohr, filantropia, i narodziny fizyki jądrowej (Fragmenty), „Roczniki Filozoficzne” 1 (2011), s. 51–78.
53. M. Twardowski, Natura życia we współczesnej dyskusji filozoficzno-biologicznej, [w:] P. Szczepańczyk, A. Kleśta, H. Wiśniewski (red.), Życie… i o nim interdyscyplinarnie, Wyd. Unitas, Warszawa 2015, s. 170–192.
54. M. Twardowski, „Systemizm” Mario Bungego jako via media między holizmem i redukcjonizmem, [w:] M. Terlecka (red.), Wybrane etyczno-filozoficzne aspekty ochrony środowiska, Krosno 2014, s. 55–65.
55. M. Twardowski, Kategoria „celowości” we współczesnej dyskusji filozoficzno-biologicznej, [w:] K. Bałękowski, K. Maciąg (red.), Filozofia nauki – wybrane zagadnienia, Fundacja na rzecz promocji nauki i rozwoju Tygiel, Lublin 2015, s. 49–66.
56. M. Twardowski, Krótka (pre)historia sporu o naturę życia, [w:] K. Bałękowski, K. Maciąg (red.), Filozofia nauki – wybrane zagadnienia, Fundacja na rzecz promocji nauki i rozwoju Tygiel, Lublin 2015, s. 103–118.
57. M. Twardowski, Kontrowersje wokół natury życia w pismach fizyków dwudziestego wieku, [w:] K. Bałękowski, K. Maciąg (red.), Filozofia nauki – wybrane zagadnienia, Fundacja na rzecz promocji nauki i rozwoju Tygiel, Lublin 2015, s. 86–102.
58. M. Twardowski, Kategoria redukcji we współczesnej dyskusji filozoficzno-biologicznej, [w:] K. Bałękowski, P. Wiatr (red.), Filozoficzne problemy nauk przyrodniczych, Fundacja na rzecz promocji nauki i rozwoju Tygiel, Lublin 2016, s. 55–73.
59. M. Twardowski, O dwóch współczesnych paradygmatach skrajnego redukcjonizmu, [w:] K. Bałękowski, P. Wiatr (red.), Episteme – poznaniu filozoficznym i naukowym, Fundacja na rzecz promocji nauki i rozwoju Tygiel, Lublin 2016, s. 130–144.
60. M. Twardowski, Francisco J. Ayala o relacji biologii do fizyki i chemii, [w:] K. Bałękowski, P. Wiatr (red.), Filozoficzne problemy nauk przyrodniczych, Fundacja na rzecz promocji nauki i rozwoju Tygiel, Lublin 2016, s. 26–39.
61. M. Twardowski, Krótko o systemizmie Mario Bungego, [w:] K. Bałękowski, P. Wiatr (red.), Filozoficzne problemy nauk przyrodniczych, Fundacja na rzecz promocji nauki i rozwoju Tygiel, Lublin 2016, s. 96–112.
62. M. Twardowski, Kategoria redukcji w refleksji filozoficzno-biologicznej Edwarda O. Wilsona, [w:] K. Kropiwiec, M. Szala (red.), Nauka, filozofia, kultura – rozważania interdyscyplinarne, Wyd. Naukowe Tygiel, Lublin 2016, s. 106–119.
63. M. Twardowski, Ernsta Mayra obrona autonomii biologii, [w:] K. Kropiwiec, M. Szala (red.), Nauka, filozofia, kultura – rozważania interdyscyplinarne, Wyd. Naukowe Tygiel, Lublin 2016, s. 59–72.
64. M. Twardowski, O próbie redukcji genetyki mendlowskiej do genetyki molekularnej i jej krytyce, [w:] K. Kropiwiec, M. Szala (red.), Nauka, filozofia, kultura – rozważania interdyscyplinarne, Wyd. Naukowe Tygiel, Lublin 2016, s. 23–34.
65. M. Twardowski, Fenomen życia w oczach fizyka Maxa Delbrücka, [w:] K. Kropiwiec, M. Szala (red.), Nauka, filozofia, kultura – rozważania interdyscyplinarne, Wyd. Naukowe Tygiel, Lublin 2016, s. 47–58.
66. M. Twardowski, Krótko o antyredukcjonistycznej filozofii biologii Michaela Polanyi’ego, [w:] K. Kropiwiec, M. Szala (red.), Nauka, filozofia, kultura – rozważania interdyscyplinarne, Wyd. Naukowe Tygiel, Lublin 2016, s. 120–131.
67. M. Twardowski, Krótko o roli emergencji w biologii, [w:] K. Kropiwiec, M. Szala (red.), Nauka, filozofia, kultura – rozważania interdyscyplinarne, Wyd. Naukowe Tygiel, Lublin 2016, s. 7–22.
68. M. Twardowski, Perspektywa systemowa w wyjaśnianiu układów biologicznych, [w:] K. Kropiwiec, M. Szala (red.), Nauka, filozofia, kultura – rozważania interdyscyplinarne, Wyd. Naukowe Tygiel, Lublin 2016, s. 35–46.
69. M. Twardowski, „Praca trzech” – niezwykłe owoce współpracy biologa z fizykami z filozofią w tle, [w:] red. K. Bałękowski, P. Wiatr (red.), Prawda i byt – między filozofią a nauką, Wyd. Naukowe Tygiel, Lublin 2016, s. 125–137.
70. M. Twardowski, Kwantowa teoria życia Pascuala Jordana. Rekonstrukcja i krytyka, [w:] red. K. Bałękowski, P. Wiatr (red.), Prawda i byt – między filozofią a nauką, Wyd. Naukowe Tygiel, Lublin 2016, s. 112–124.
71. M. Twardowski, Waltera Elsassera koncepcja życia, [w:] red. K. Bałękowski, P. Wiatr (red.), Prawda i byt – między filozofią a nauką, Wyd. Naukowe Tygiel, Lublin 2016, s. 199–212.
72. M. Twardowski, Koncepcja życia Paula Daviesa, [w:] red. K. Bałękowski, P. Wiatr (red.), Prawda i byt – między filozofią a nauką, Wyd. Naukowe Tygiel, Lublin 2016, s. 71–85.
73. M. Twardowski, Krótko o antyredukcjonistycznej filozofii biologii Johna Duprè, [w:] red. K. Bałękowski, P. Wiatr (red.), Prawda i byt – między filozofią a nauką, Wyd. Naukowe Tygiel, Lublin 2016, s. 86–97.
74. M. Twardowski, Krótko o redukcjonistycznej filozofii biologii Evelyn Fox Keller, [w:] red. K. Bałękowski, P. Wiatr (red.), Prawda i byt – między filozofią a nauką, Wyd. Naukowe Tygiel, Lublin 2016, s. 98–111.
75. M. Twardowski, Kategoria adaptacji biologicznej w ujęciu Martina Mahnera i Mario Bungego, [w:] K. Bałękowski, P. Wiatr (red.), Filozoficzne problemy nauk przyrodniczych, Fundacja na rzecz promocji nauki i rozwoju Tygiel, Lublin 2016, s. 40–54.
76. M. Twardowski, Koncepcja gatunku we współczesnej dyskusji filozoficzno-biologicznej, [w:] red. K. Bałękowski, P. Wiatr (red.), Filozoficzne problemy nauk przyrodniczych, Fundacja na rzecz promocji nauki i rozwoju Tygiel, Lublin 2016, s. 74–95.
77. M. Twardowski, Status ontyczny gatunku we współczesnej dyskusji filozoficzno-biologicznej, [w:] red. K. Bałękowski, P. Wiatr (red.), Filozoficzne problemy nauk przyrodniczych, Fundacja na rzecz promocji nauki i rozwoju Tygiel, Lublin 2016, s. 131–145.
78. M. Twardowski, Krótko o redukcjonizmie i holizmie we współczesnej ekologii, [w:] M. Terlecka (red.), Wybrane etyczno-filozoficzne aspekty ochrony środowiska, Krosno 2014, s. 43–53.
79. M. Twardowski, Relacja człowiek-przyroda w kontekście współczesnych zagrożeń środowiskowych z perspektywy antropocentryzmu, biocentryzmu i ekocentryzmu, [w:] J. Zimny (red.), Współczesne zagrożenia. Wyzwania i działania, Katedra Pedagogiki Katolickiej KUL, Stalowa Wola 2016, s. 60–71.
80. M. Twardowski, Krótko o słabej wersji antropocentryzmu Bryana G. Nortona, [w:] D. Dzwonkowska (red.), Filozofia wobec świata zwierząt, Wyd. UKSW w Warszawie, Warszawa 2015, s. 59–79.
81. M. Twardowski, „Słaby” antropocentryzm Eugene Hargrove’a odpowiedzią na współczesny kryzys środowiskowy, [w:] K. Hennig (red.), Nowe zagrożenia bezpieczeństwa. Wyzwania XXI wieku, Wyd. Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Sieradzu, Sieradz 2015, s. 129–140.
82. M. Twardowski, Paradygmat ekocentryczny w ujęciu Holmesa Rolstona, III, [w:] M.K. Terlecka (red.), Interdyscyplinarnie o ochronie środowiska. Kształtowanie świadomości ekologicznej – wybrane problemy. T. 2, Wyd. Armagraf, Krosno 2015, s. 21–32.
83. M. Twardowski, „Słaby” antropocentryzm jako via media między „silnym” antropocentryzmem i biocentryzmem, [w:] M. Kopczewski, A. Kurkiewicz, S. Mikołajczak (red.), Paradygmaty badań nad bezpieczeństwem. Jednostki, grupy i społeczeństwa, Wyd. Wyższej Szkoły Bezpieczeństwa, Poznań 2015, s. 135–145.
84. M. Twardowski, Relacja człowiek-zwierzęta w paradygmacie „słabego” antropocentryzmu Bryana G. Nortona, [w:] red. Cz. Puchalski, M. Twardowski, Zwierzę gospodarskie w aspekcie bioetycznym i technologicznym, Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2015, s. 36–50.
85. M. Twardowski, GMO – szansa czy zagrożenie?, [w:] M.M. Kowalczyk, S. Cudak (red.), Społeczeństwo – biznes – edukacja wobec szans i zagrożeń początku XXI wieku, Wyd. Leader-Great Publishers, Łódź 2012, s. 281–321.
86. M. Twardowski, GMO a zdrowie – mity i fakty, [w:] W. Kojs, E. Rostańska, K. Wójcik (red.), Edukacja i zdrowie w dobie globalizacji, Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej, Dąbrowa Górnicza 2015, s. 189–197.
87. M. Twardowski, Społeczność lokalna wobec zagrożeń środowiska naturalnego, [w:] M.M. Kowalczyk, S. Cudak (red.), Społeczeństwo – Prawo – Biznes – Edukacja wobec szans i zagrożeń początku XXI wieku, Leader-Great Publishers, Łódź 2012, s. 69–105.
88. M. Twardowski, The local community and environmental hazards, [w:] M.M. Kowalczyk, S. Cudak (red.), The Threats in XXI Century. Society – Law – Business – Education, ECKO House Publishing, Utah 2012, s. 57–79.
89. M. Twardowski, Indywidualna i społeczna odpowiedzialność moralna za środowisko naturalne a wzrost bezpieczeństwa lokalnego i międzynarodowego, [w:] D. Rossa (red.), Bezpieczeństwo współczesnego świata. Obszary bezpieczeństwa publicznego, Wyd. Wyższej Szkoły Handlu i Usług, Poznań 2014, s. 253–266.
90. M. Twardowski, GMOs – Opportunity or Threat?, [w:] M.M. Kowalczyk, S. Cudak (red.), The XXI Century in Society, Business, Education, ECKO House Publishing, South Jordan, UT, 2012, s. 117–142.
91. M. Twardowski, Chrześcijanin a GMO, [w:] H. Marek, A. Zduniak (red.), Bezpieczeństwo – wielorakie perspektywy. Bezpieczeństwo z perspektywy środowisk i obszarów, Wyd. Wyższej Szkoły Bezpieczeństwa, Poznań 2015, s. 355–366.
92. M. Twardowski, „Human Ecology” of John Paul II and the concept of sustainable development, [w:] Economy in the conditions of globalization: problems, tendencies, prospects. Materialist Digest of the 1st International Scientific and practical Internet-Conference 25th of February – 1st of March, Haцioнaльний гipничий yнивepcитeт, Dnipropetrovsk-Rzeszow 2013, s. 324–329.
93. M. Twardowski, GMO – fakty i mity, [w:] J. Zimny (red.), Współczesne zagrożenia. Fakty i mity, Katedra Pedagogiki Katolickiej KUL, Stalowa Wola 2014, s. 919–931.
94. M. Twardowski, Chrześcijańska perspektywa odpowiedzialności człowieka za przyrodę w dobie globalnego kryzysu ekologicznego, [w:] M. Hudzikowski, A. Zapałowski (red.), Studia Wschodnie. Polityka – gospodarka – bezpieczeństwo, Instytut Geopolityki, Częstochowa 2014, s. 223–246.
95. M. Twardowski, Operacje plastyczne a zasada całościowości, [w:] M. Grdeń, H. Grabicka, M. Żmudzka-Brodnicka (red.), Nowoczesne odmładzanie w kontekście zdrowia, estetyki i etyki, Wyd. Athenae Gedanenses, Wyższa Szkoła Zdrowia, Urody i Edukacji w Gdyni, Gdańsk-Gdynia 2013, s. 73–88.
96. M. Twardowski, Bioetyka islamska wobec cierpienia i śmierci, [w:] E. Krajewska-Kułak, C.R. Łukaszuk, J. Lewko, W. Kułak (red.), W drodze do brzegu życia, t. 12, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, Wydział Nauk o Zdrowiu, Białystok 2014, s. 216–222.
97. M. Twardowski, Doctor-Patient Relationship in the View of Islamic Bioethic, [w:] E. Krajewska-Kułak, W. Kułak, C. Łukaszuk, J. Lewko, E. Sarnacka (eds), Challenges of the current medicine, Volume 3, Medical University of Białystok, Faculty of Health Sciences, Białystok 2014, s. 183–194.
98. M. Twardowski, Chrześcijańskie spojrzenie na relację człowiek-zwierzę, [w:] J. Zimny (red.), Współczesne zagrożenia: rzeczywistość czy fikcja?, Katedra Pedagogiki Katolickiej KUL, Stalowa Wola 2015, s. 247–262.
99. M. Twardowski, Status ludzko-zwierzęcych i zwierzęco-ludzkich „mieszańców” we współczesnej dyskusji bioetycznej, [w:] A. Bobko, K. Cynk (red.), (Gen)etyczna przyszłość człowieka, Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2016, s. 73–89.
100. M. Twardowski, Debata nad statusem ontycznym embrionu ludzkiego we współczesnej bioetyce muzułmańskiej, [w:] I. Kończak, M. Woźniak-Bobińska (red.), Ciągłość i zmiana w świecie islamu, Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2016, s. 108–118.
101. M. Twardowski, Problematyka cierpienia zwierząt w refleksji bioetycznej Davida DeGrazii, [w:] P. Szczepańczyk (red.), Cierpienie. T. II, Wyd. Unitas, Siedlce 2016, s. 55–72.
102. M. Twardowski, Bioetyka wobec możliwości tworzenia i wykorzystywania ludzko-zwierzęcych chimer, [w:] P. Szczepańczyk (red.), Bioetyka. T. III, Wyd. Unitas, Siedlce 2016, s. 93–109.
103. M. Twardowski, Czy chrześcijanin może być darwinistą?, [w:] P. Mierzwa, M. Nabożny (red.), W mocy Ducha Świętego. Księga Pamiątkowa dla Jego Ekscelencji Księdza Biskupa Edwarda Białogłowskiego z okazji XXV rocznicy święceń biskupich, Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. J. S. Pelczara w Rzeszowie, Wyższe Seminarium Duchowne w Rzeszowie, Rzeszów 2013, s. 402–417.
104. M. Twardowski, Problematyka praw zwierząt w refleksji bioetycznej Davida DeGrazii, [w:] Cz. Puchalski, M. Twardowski (red.), Technologiczne aspekty rolnictwa, Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2016, s. 9–20.
105. M. Twardowski, Krótko o pragmatyzmie środowiskowym, [w:] M. Kubiak, M. Lipińska-Rzeszutek (red.), Współczesne bezpieczeństwo ekologiczne, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2017, s. 55–70.
106. M. Twardowski, Kategoria redukcji w refleksji filozoficzno-biologicznej Davida Hulla, [w:] T. Wysoczański (red.), Nauka, Badania i Doniesienia Naukowe 2018. Nauki humanistyczne i społeczne. Część II, Idea Knowledge Future, Świebodzice 2018, s. 326-333.
107. M. Twardowski, Kategoria redukcji w refleksji filozoficzno-biologicznej Michaela Ruse’a, [w:] T. Wysoczański (red.), Nauka, Badania i Doniesienia Naukowe 2018. Nauki humanistyczne i społeczne. Część II, Idea Knowledge Future, Świebodzice 2018, s. 334-341.
108. M. Twardowski, Henri’ego Atlana koncepcja życia, [w:] E. Chodźko, P. Szymczyk (red.), Literatura i kultura w życiu człowieka – wybrane motywy, Wydawnictwo Naukowe Tygiel, Lublin 2018, s. 191-198.
109. M. Twardowski, Carla Richarda Woese’a koncepcja życia, [w:] E. Chodźko, P. Szymczyk (red.), Literatura i kultura w życiu człowieka – wybrane motywy, Wydawnictwo Naukowe Tygiel, Lublin 2018, s. 183-190.
110. M. Twardowski, Relacja człowiek-zwierzę w paradygmacie biocentrycznym, [w:] M. Kubisz, J. Tymieniecka-Suchanek (red.), Zwierzę-język-emocje. Dyskursy i narracje, Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2018, s. 25-32.
111. M. Twardowski, Koncepcja życia Davida Bohma, [w:] M. Śliwa, A. Surma (red.), Analiza wybranych problemów z zakresu nauk społecznych. Tom 2, Wyd. Tygiel, Lublin 2019, s. 149-155.
112. M. Twardowski, Otto Fritza Meyerhofa koncepcja życia, [w:] T. Wysoczański (red.), Nauka, badania i doniesienia naukowe 2020. Nauki humanistyczne i społeczne. Cz. II, Idea Knowledge Future, Świebodzice 2020, s. 366-373.
113. M. Twardowski, Nikołaja Władimirowicza Timofiejewa-Ressowskiego koncepcja życia, [w:] T. Wysoczański (red.), Nauka, badania i doniesienia naukowe II, Nauka, badania i doniesienia naukowe, Idea Knowledge Future, Świebodzice 2020, s. 374-381.
114. M. Twardowski, Cierpienie i śmierć z perspektywy żydowskiej etyki medycznej, [w:] E. Krajewska-Kułak, C.R. Łukaszuk, J. Lewko, W. Kułak (red.), W drodze do brzegu życia, T. XVIII, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, Białystok 2020, s. 80-88.
115. M. Twardowski, Transplantacje organów w świetle żydowskiej etyki medycznej, [w:] E. Krajewska-Kułak, C.R. Łukaszuk, J. Lewko, W. Kułak (red.), W drodze do brzegu życia, T. XVIII, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, Białystok 2020, s. 193-202.
116. M. Twardowski, Status ontyczny embrionu ludzkiego we współczesnej bioetyce żydowskiej, [w:] E. Krajewska-Kułak, C.R. Łukaszuk, J. Lewko, W. Kułak (red.), W drodze do brzegu życia, T. XVIII, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, Białystok 2020, s. 202-208.
117. M. Twardowski, Klonowanie w świetle bioetyki żydowskiej, [w:] Elżbieta Krajewska-Kułak, Cecylia Regina Łukaszuk, Jolanta Lewko, Wojciech Kułak (red.), W drodze do brzegu życia, Tom XX, Wyd. Uniwersytetu Medyczny w Białymstoku, Białystok 2021, s. 43-52.
118. M. Twardowski, Klonowanie w świetle bioetyki muzułmańskiej, [w:] Elżbieta Krajewska-Kułak, Cecylia Regina Łukaszuk, Jolanta Lewko, Wojciech Kułak (red.), W drodze do brzegu życia, Tom XX, Wyd. Uniwersytetu Medyczny w Białymstoku, Białystok 2021, s. 53-60.